Karın ağrısı çocuklukta sıklıkla acil değerlendirilmesi gereken sık karşılaşılan semptomlardan biridir. Sebep, genellikle kabızlık, viral enfeksiyon, gastroenterit gibi kendini sınırlayabilen durumlardan biri olmaktadır. Önemli olan karın ağrısı olan çocuk hastalarda potansiyel hayatı tehdit edici ve acil cerrahi girişim gerektiren durumu tanıyabilmektir.
Akut Apandisit
Apandisit, acil cerrahi gerektiren çocuklarda en sık görülen durumdur. Karın ağrısı ile başvuran çocuklarda %1-8 oranında görülmektedir. Erkeklerde kızlara göre risk daha fazladır. İleri yaş çocuk ve adölesanlarda, küçük çocuklara göre daha sık apandisit geliştirmekte ve sıklıkla erişkinlerle benzer klinik özellikler göstermektedir. Küçük çocuklarda bilhassa klinik bulgular daha zor anlaşılmaktadır. Çünkü küçük çocuklar kendilerini yeterli ifade edemediklerinden ve muayene edilirken çoğu zaman endişeli ve tedirgin olduklarından fiziksel muayenenin ve klinik bulguların değerlendirilmesi zordur.
Apandisit en sık apendiks lümenin tıkanmasından kaynaklanmaktadır. Fekal materyal, sindirilmemiş besin, diğer yabancı materyaller, lenfoid folikülün hiperplazisi gibi durumların hepsi tıkanıklığa neden olabilir. Apendiks lümen tıkanıklığını takiben bakterilerin çoğalması ile mukozal bariyer bozulur, duvara bakteriyel invazyon, duvar iskemisi, gangrene ve sonunda perforasyon gelişir. Tıkanıklık ve apendiks duvarının gerilmesi göbek çevresinde ağrıya neden olur ve bu apandisitin tipik erken bulgusudur.
Bulgular
- Göbek çevresinde ağrı(erken dönemde)
- Ağrının karın sağ alt bölgesine yer değiştirmesi( genelde 24 saat içinde olan semptom)
- Kusma (tipik olarak ağrıdan sonra ortaya çıkan semptom)
- Karın sağ alt bölgesinde dokunmakla hassasiyet
- Ateş (genelde semptomların ortaya çıkmasından 24-48 saat sonra ortaya çıkar)
Tanı
Apandisitin tanısında ayrıntılı öykü almak ve fizik muayene çok önemlidir. Fizik muayeneyle tanı koyulabilir ve ameliyat kararı alınabilir. Ayrıca yardımcı kan tetkikleri yapılarak çocuğun durumu değerlendirilir. Tanıda aynı zamanda ultrasonografi de yardımcı olmaktadır. Tanıda bilgisayarlı tomografiye genellikle gerek duyulmaz.
Tedavi
Apandisit tedavisi apendiksin cerrahi olarak çıkarılmasıdır(Apandektomi). Bu işlem laparoskopik (kapalı) ya da açık olarak yapılabilir. Çocuklarda Laparoskopİk apandektomi apandisit tedavisinden altın standarttır. Laparoskopik apandektomide göbekten 1cm kesiden kamera girilir, ayrıca 2 bölgeden 5 mm’lik kesi yapılarak çalışma aletleri girilerek işlem gerçekleştirilir.
Ameliyat sonrası eğer apendiks patlamamış ise hastanede bir gün kaldıktan sonra taburculuk yapılır. Eğer apendiks patlamış ise damardan antibiyotik tedavisi için 3-5 gün hastanede yatış gerekmektedir.
